ในปี พ.ศ.2539 ซึ่งเป็นปีที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ภูมิพลอดุลยเดชมาหาราช ทรงครองราชย์เป็นปีที่ 50 ชาวไทยทั่วประเทศได้มีการจัดทำโครงการต่าง ๆ ร่วมเฉลิมฉลองในวโรกาสมหามงคลดังกล่าว กระทรวงมหาดไทย ได้จัดตั้งอำเภอขึ้นใหม่ รวม 5 อำเภอ เพื่อร่วมเฉลิมพระเกียรติโดยได้พิจารณาคัดเลือกอำเภอที่มีความสำคัญอันเกี่ยวเนื่องกับพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ซึ่งจังหวัดสระบุรีมีโครงการพัฒนาพื้นที่อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ณ วัดมงคลชัยพัฒนา โดยมูลนิธิชัยพัฒนา เข้ามาดำเนินการตั้งแต่ปี พ.ศ.2532 เป็นโครงการที่มีความสำคัญยิ่งในด้านการเกษตรและการพัฒนาคุณภาพชีวิต ของเกษตรกรที่ยากไร้ มีปัญหาการขาดแคลนน้ำเพื่อการเกษตรนอกเขตชลประทานพระองค์ท่านจึงพระราชทานการบริหารการใช้น้ำให้แก่เกษตรกรดังกล่าว ที่เรียกกันว่า "ทฤษฏีใหม่พระราชทาน" จังหวัดสระบุรีขอจัดตั้งอำเภอใหม่ โดยแบ่งพื้นที่อำเภอเมืองสระบุรี จำนวน 6 ตำบล (ต.ห้วยบง ต.บ้านแก้ง ต.ผึ้งรวง ต.เขาดินพัฒนา ต.พุแค และ ต.หน้าพระลาน ) เป็น อ.เฉลิมพระเกียรติ จ.สระบุรี โดยมีพระราชกฤษฎีกาโปรดเกล้าฯ ให้ตั้ง อ.เฉลิมพระเกียรติ เมื่อวันที่ 12 พฤศจิกายน 2539 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา
อำเภอเฉลิมพระเกียรติตั้งอยู่ทางตอนกลางของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอพระพุทธบาท และอำเภอพัฒนานิคม (จังหวัดลพบุรี)
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอแก่งคอย
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเมืองสระบุรี
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอเสาไห้และอำเภอพระพุทธบาท
การปกครองส่วนภูมิภาค
อำเภอเฉลิมพระเกียรติแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 6 ตำบล 53 หมู่บ้าน ได้แก่
1. | เขาดินพัฒนา | (Khao Din Phatthana) | 7 หมู่บ้าน | |||||
2. | บ้านแก้ง | (Ban Kaeng) | 8 หมู่บ้าน | |||||
3. | ผึ้งรวง | (Phueng Ruang) | 5 หมู่บ้าน | |||||
4. | พุแค | (Phu Khae) | 11 หมู่บ้าน | |||||
5. | ห้วยบง | (Huai Bong) | 10 หมู่บ้าน | |||||
6. | หน้าพระลาน | (Na Phra Lan) | 12 หมู่บ้าน |
การปกครองส่วนท้องถิ่น
ท้องที่อำเภอเฉลิมพระเกียรติประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 7 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลหน้าพระลาน ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลหน้าพระลาน
- องค์การบริหารส่วนตำบลเขาดินพัฒนา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเขาดินพัฒนาทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านแก้ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านแก้งทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลผึ้งรวง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลผึ้งรวงทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลพุแค ครอบคลุมพื้นที่ตำบลพุแคทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยบง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลห้วยบงทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหน้าพระลาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหน้าพระลาน (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลหน้าพระลาน)