ประวัติ
ในอดีตทรายมูลเป็นเพียงหมู่บ้านแห่งหนึ่งในเขตอำเภอยโสธร (สมัยยังเป็นส่วนหนึ่งของจังหวัดอุบลราชธานี) ในสมัยรัชกาลที่ 5 เกิดโรคระบาด ชาวบ้านได้อพยพย้ายถิ่นฐานไปจากที่ตั้งเดิมไปตั้งหมู่บ้านที่ใหม่ ห่างจากที่ตั้งเดิมไปประมาณ 2 กิโลเมตร ตั้งชื่อหมู่บ้านแห่งใหม่นี้ว่า บ้านทรายมูล
บ้านทรายมูลได้รับการยกฐานะเป็น ตำบลทรายมูล และต่อมาพื้นที่บางส่วนของตำบลได้รับการประกาศเป็นสุขาภิบาลทรายมูล เมื่อปี พ.ศ. 2511 ต่อมากระทรวงมหาดไทยได้ประกาศตั้งเป็น กิ่งอำเภอทรายมูล เมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2518 โดยขึ้นกับอำเภอเมืองยโสธร จังหวัดยโสธร และได้รับการยกฐานะเป็น อำเภอทรายมูล เมื่อวันที่ 26 กรกฎาคม พ.ศ. 2527
แบ่งการปกครองออกเป็น ๕ ตำบล ดังนี้
ตำบลทรายมูล มีจำนวน ๑๖ หมู่บ้าน
ตำบลดู่ลาด มีจำนวน ๑๒ หมู่บ้าน
ตำบลดงมะไฟ มีจำนวน ๑๐ หมู่บ้าน
ตำบลนาเวียง มีจำนวน ๗ หมู่บ้าน และ
ตำบลไผ่ มีจำนวน ๙ หมู่บ้าน
อำเภอทรายมูล ตั้งอยู่ห่างจากตัวจังหวัดยโสธร ไปทางทิศเหนือ ระยะทางประมาณ ๑๘ กิโลเมตร มีนายสรวิศ สมพงษ์ ดำรงตำแหน่งนายอำเภอ ซึ่งเป็นนายอำเภอทรายมูล ลำดับที่ ๒๐ มีเทศบาลจำนวน ๒ แห่งคือ ๑. เทศบาลตำบลทรายมูล มีนายมานิต ทองบ่อ ดำรงตำแหน่งนายกเทศมนตรี ๒. เทศบาลตำบลนาเวียง มีนายดาบตำรวจพิชัย ทองเฟื่อง ดำรงตำแหน่งนายกเทศมนตรี และมีองค์การบริหารส่วนตำบล จำนวน ๔ แห่ง ประกอบด้วย
๑. องค์การบริหารส่วนตำบลทรายมูล นายกองค์การบริหารส่วนตำบล คือนายวิเชียร อยู่สุข
๒. องค์การบริหารส่วนตำบลดงมะไฟ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลคือ นางสาวยุพิน พันธ์ศรี
๓. องค์การบริหารส่วนตำบลไผ่ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลคือ นางประยูร เวฬุวนารักษ์
๔. องค์การบริหารส่วนตำบลดู่ลาด นายกองค์การบริหารส่วนตำบล คือ นายยูซิต วงษ์ศรีแก้ว