ในสมัยโบราณอำเภอบรรพตพิสัย มีฐานะเป็นเมืองจัตวา มีชื่อว่า “เมืองบรรพตพิสัย”มีผู้ว่าราชการปกครองที่ว่าการเมืองเดิมตั้งอยู่บนฝั่งตะวันออกของแม่น้ำปิง คือบ้านคลองมะเดื่อ หมู่ที่ ๕ ตำบลตาสัง ในปัจจุบัน ต่อมาในปี พ.ศ. ๒๔๕๓ ได้ยกฐานะเป็นอำเภอและได้ย้ายที่ว่าการอำเภอบรรพตพิสัยมาอยู่ที่ฝั่งตะวันตกของแม่น้ำปิง ที่บ้านส้มเสี้ยว หมู่ที่ ๒ ตำบลท่างิ้ว จนทุกวันนี้ เหตุที่เรียกว่า “บรรพตพิสัย” เพราะในท้องที่นี้มีภูเขาลูกหนึ่งชื่อ เขาหน่อ และภูเขาอีกหลายลูกบริเวณใกล้เคียงกัน ตั้งอยู่ที่บ้านเขาหน่อ หมู่ที่ ๒ ตำบลบ้านแดน มองในระยะไกล ๆ จะเห็นเป็นรูปคล้ายพระปรางค์ ตั้งเรียงรายกันเป็นระเบียบดูสวยงามจึงได้ชื่อว่า “บรรพตพิสัย”

การปกครอง
- การปกครอง แบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น ๑๓ ตำบล ๑๑๘ หมู่บ้าน ดังนี้ คือ <br>
- ตำบลท่างิ้ว , ตำบลบ้านแดน , ตำบลบางตาหงาย , ตำบลหูกวาง , ตำบลอ่างทอง , ตำบลตาขีด , ตำบลตาสัง , ตำบลบางแก้ว , ตำบลด่านช้าง , ตำบลหนองกรด , ตำบลหนองตางู , ตำบลบึงปลาทู , ตำบลเจริญผล
- ส่วนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น มีเทศบาล ๒ แห่ง คือ เทศบาลตำบลบรรพตพิสัย และเทศบาลตำบลบ้านแดน
- และองค์การบริหารส่วนตำบล ๑๓ แห่ง
สภาพพื้นที่<br>
อำเภอบรรพตพิสัย เป็นพื้นที่ราบลุ่ม มีแม่น้ำปิงไหลผ่านเหมาะแก่การทำอาชีพเกษตรกรรม ซึ่งเป็นอาชีพหลักของประชากร ร้อยละ 90 โดยการทำนา ทำไร่ ทำสวน และมีอาชีพเสริม โดยการทำประมง เลี้ยงปลา เลี้ยงสัตว์ปีก งานฝีมือ และการแปรรูปอาหาร<br>
สภาพทางภูมิอากาศ<br>
อำเภอบรรพตพิสัย มีสภาพทางภูมิอากาศ เป็นแบบมรสุม มี 3 ฤดูกาล คือ
ฤดูร้อน เดือนมีนาคม - เดือนมิถุนายน
ฤดูฝน เดือนกรกฎาคม - เดือนตุลาคม
ฤดูหนาว เดือนพฤศจิกายน - เดือนกุมภาพันธ์
ที่ตั้งและอาณาเขต<br>
อำเภอบรรพตพิสัย ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของจังหวัดนครสวรรค์ มีพื้นที่ประมาณ 898 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 568,684 ไร่ สภาพพื้นที่เป็นที่ราบลุ่ม เหมาะแก่การเกษตรกรรม และอยู่ห่างจากตัวจังหวัดนครสวรรค์ ประมาณ 45 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับจังหวัดใกล้เคียง คือ
ทิศเหนือ ติดต่อกับ อำเภอขาณุวรลักษบุรี จังหวัดกำแพงเพชร และอำเภอโพทะเล จังหวัดพิจิตร
ทิศใต้ ติดต่อกับ อำเภอเก้าเลี้ยว และ อำเภอเมือง จังหวัดนครสวรรค์
ทิศตะวันออก ติดต่อกับ อำเภอโพทะเล จังหวัดพิจิตร
ทิศตะวันตก ติดต่อกับ อำเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค์
การคมนาคม
ในเขตอำเภอบรรพตพิสัย มีถนนเชื่อมติดต่อถึงกันทุกตำบล มีถนนสายหลักเชื่อมติดต่อระหว่างตำบล และจังหวัดใกล้เคียง ถ้าจะเดินทางมาอำเภอบรรพตพิสัย โดยทางรถยนต์ ดังนี้
ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1 (ถนนพหลโยธิน) จากจังหวัดเชียงใหม่ ผ่านตำบลบางแก้ว บ้านแดน และ ตำบลท่างิ้ว แยกบ้านหนองสังข์ เข้าถนนทาง หลวงแผ่นดินหมายเลข 1073 ถึงอำเภอบรรพตพิสัย
ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1084 จากจังหวัดนครสวรรค์ถึงจังหวัดกำแพงเพชร ผ่านตำบลบางตาหงาย ตำบลเจริญผล ตำบลตาสัง และตำบลตาขีด แยกเข้าทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1073 ถึงอำเภอบรรพตพิสัย
ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1073 จากอำเภอบรรพตพิสัย ถึงอำเภอโพทะเล จังหวัดพิจิตร ผ่านตำบลท่างิ้ว ตำบลเจริญผล ตำบลด่านช้าง ตำบลบึงปลาทู และตำบลหนองตางู
ทางหลวงแผ่นดินสายเอเชีย จากจังหวัดนครสวรรค์ ถึง จังหวัดพิษณุโลก ผ่านตำบลหนองกรด แยกเข้าทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1073 ถึงอำเภอบรรพตพิสัย
ทางหลวงจังหวัด จากจังหวัดนครสวรรค์ ถึง อำเภอบรรพตพิสัย ผ่าน ตำบลหูกวาง และ ตำบลท่างิ้ว
อาชีพหลัก<br>
ทำนา, ทำไร่, ทำสวน
อาชีพเสริม<br>
การประมงเลี้ยงปลา เลี้ยงสัตว์ปีก งานฝีมือ แปรรูปอาหาร<br>
ศาสนา
ประชาชนในอำเภอบรรพตพิสัย ร้อยละ 90 นับถือศาสนาพุทธ และร้อยละ 10 นับถือศาสนาอื่น เช่น อิสลาม และคริสต์
วัฒนธรรม
ประชาชนในเขตอำเภอบรรพตพิสัยเกือบทั้งหมด นับถือพุทธศาสนา มีหลักในการดำเนินชีวิตเหมือนกับชาวพุทธทั่ว ๆ ไป รักความสงบ มีความสามัคคีปรองดองกัน ยึดมั่น และสืบทอดวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามมาตั้งแต่ตั้งเดิม
จำนวนธนาคาร มี 4 แห่ง ได้แก่
ธนาคารออมสิน สาขาบรรพตพิสัย โทร. 0-5627-9103
ธนาคารกรุงไทย สาขาบรรพตพิสัย โทร. 0-5627-9034
ธนาคารธกส. สาขาบรรพตพิสัย โทร. 0-5627-9508
ธนาคารธกส. สาขาหนองตางู โทร. 0-5687-1809 ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาย่อยบรรพตพิสัย โทร. 0-5635-0572